Romańszczyzna w Polsce

Przyjmuje się, że w roku 1000 wykształciła się w Polsce romańska architektura sakralna. Kościoły były wówczas ośrodkami kultu oraz spełniały funkcje obronne. Ten okres miał bardzo duże znaczenie dla kształcenia się budynków mieszkalnych, grodów i zamków obronnych.
Informacje dotyczące budownictwa świeckiego z tych czasów są bardzo skąpe. Z grodów i zamków zostały jedynie nieznaczne fragmenty układów przestrzennych i pozostałości fortyfikacji odkryte przez archeologów pod murami późniejszych zamków.
Meble romańskie polskiego pochodzenia niestety nie zachowały się, a o ich wyglądzie i formach dowiadujemy się jedynie z ikonograficznych przedstawień, które wykonywane były w rzeźbie kamiennej.
Wiadomo, że w polskim meblarstwie romańskim istniało kilka rodzajów mebli:
1) siedziska
2) łoża, kołyski i legowiska
3) stoły i skrzynie

SIEDZISKA.
Możemy wyróżnić trzy rodzaje siedzisk:
– faldistorium czyli składane siedzisko o konstrukcji krzyżowej kryte skórą lub tkaniną. Spotykane było jako siedzisko w przedstawieniach dostojników świeckich i kościelnych. Ten typ mebla widoczny jest na jednej ze scen przedstawionej na drzwiach katedry gnieźnieńskiej, jednym z najcenniejszych zabytków sztuki romańskiej w Polsce.

 

Fragment Drzwi Gnieźnieńskich opisujący wyniesienie Wojciecha do godności biskupiej.

 

– stołki słupkowe zbudowane były z słupków czworokątnych lub okrągłych poszerzanych u dołu. Tego typu mebel możemy zobaczyć na polichromii prezbiterium kościoła w Strzelcach oraz na tympanonie bazyliki św. Jadwigi w Trzebnicy.

Polichromia prezbiterium kościoła w Strzelcach

 

– stołki skrzyniowe . Ten rodzaj siedziska uwieczniony został m.in na zachodniej fasadzie kościoła parafialnego w Trzebnicy.

 

Tympanon  „Koncert Dawida”, kościół  p.w. św. Jadwigi Śląskiej i św. Bartłomieja w Trzebnicy, ok. 1240,

 

ŁOŻA ROMAŃSKIE
Łoża z okresu romańskiego to przeważnie legowiska składające się tylko z posłania, występowały również łoża składające się ze słupów połączonych ramą z odpowiednio wykształconym podgłówkiem.
Ścianki łoża romańskiego zostały odnaleziona w wykopaliskach na Ostrawie w Opolu w 1931r.

SKRZYNIE
Skrzynie pełniły funkcje pojemnika do przechowywania oraz – gdy miały płaskie wieko- siedziska. Wykonywane były z grubych desek łączone gwoździami lub wczepami oraz dodatkowo były spojone metalowymi taśmami.

 

 

2 thoughts on “Romańszczyzna w Polsce

Odpowiedz na „MarcinAnuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *